Taalontwikkeling jonge kinderen thuis stimuleren

In Rotterdam hebben veel mensen taalproblemen. Meer dan in de rest van Nederland. Gemiddeld 19 procent van de Rotterdamse bevolking is laaggeletterd. Veel laaggeletterde ouders vinden het lastig om hun kinderen een rijke taalomgeving te bieden. Hierdoor starten veel van deze kinderen vanuit een achterstandspositie op de basisschool.

Ouders helpen bij stimuleren taalontwikkeling van hun kind
Om daar iets aan te doen heeft Hogeschool Rotterdam de afgelopen twaalf jaar in samenwerking met Stichting Peuter & Co/De Rotterdamse Peuterschool en Rotterdamse basisscholen de aanpak Thuis in Taal ontwikkeld en wetenschappelijk onderbouwd (met verschillende subsidies tot 2021). De aanpak geeft pedagogisch medewerkers (pm’ers) en leerkrachten handvatten om partnerschappen aan te gaan met alle ouders, maar met extra aandacht voor laagopgeleide, vaak laaggeletterde en/of anderstalige ouders. Vanuit de relaties die met ouders worden opgebouwd, kunnen pm’ers en leerkrachten ouders op weg helpen bij het bieden van een rijke taalomgeving thuis.

Professionalisering pm’ers en leerkrachten
Thuis in Taal draait om professionalisering van pm’ers en leerkrachten als het gaat om samenwerken met ouders en hen op maat stimuleren de taalontwikkeling van hun kinderen thuis te ondersteunen. In de aanpak staat het aansluiten bij de thuissituatie en de taal/achtergronden van gezinnen centraal. Ouders worden erkend in hun rol als opvoeder en begeleider, met als doel samen met Peutergroep of school de taalontwikkeling van hun kinderen positief te ondersteunen. Op alle Peutergroepen van Peuter & Co en verschillende basisscholen in Rotterdam, Arnhem, en andere gemeenten, wordt met deze aanpak gewerkt. 

Ook ondersteuning thuis
Aanvullend op de aanpak Thuis in Taal wordt op dit moment door de Hogeschool Rotterdam een extra aanpak ontwikkeld waarbij begeleiders bij gezinnen thuis spel- en taalactiviteiten doen met ouder(s) en hun kind, die aansluiten op de activiteiten die op school worden geboden. Deze aanvullende aanpak, Tuis in Taal naar huis, is voor gezinnen die nog nét dat stukje extra ondersteuning nodig hebben om thuis stimulerende interacties aan te gaan.

Ontwikkeling Thuis in Taal naar huis
Momenteel wordt in Rotterdam op 11 locaties die werken met de aanpak Thuis in Taal onderzocht hoe de thuisondersteuning vorm kan krijgen. Dit gebeurt op combinaties van peuter- en kleutergroepen. Pm’ers en leerkrachten worden begeleid door een team dat bestaat uit professionele trainers van Actief Ouderschap, professionele gezinscoaches van Peuter & Co, studenten van Hogeschool Rotterdam en vrijwilligers van VoorleesExpress. Met geld uit het NPO-budget subsidieert de gemeente de ontwikkeling van de aanpak Thuis in Taal naar huis en de verspreiding op totaal 23 scholen in Rotterdam. Het Thuis in Taal-team voert in nauwe samenwerking met onderzoekers van Hogeschool Rotterdam de aanpak uit en wordt hierin gevolgd. Zij worden hierbij ondersteund met training en intervisiemomenten. Ook het management van de scholen is nauw betrokken bij de professionalisering van pm’ers en leerkrachten en bij het borgen van de aanpak in het beleid van de school.

NPO gelden
Met NPO-budget betaalt de gemeente mee aan de doorontwikkeling van de aanpak met ‘Thuis in Taal naar huis’. Op een later moment is het plan een derde aanvulling te onderzoeken, namelijk een aanpak gericht op het verbeteren van de eigen taalvaardigheid van ouders.